Rencontre

Fyèr dè katray do lvan slo

CharlÉlie Couture

CharlElieShaanBW_B_2019.jpg

Èpré kîz ang é-z-États-Unis, lo nénatif Lorèn rvé èvod inn vènt trazim albom konsakrè è sè katray. Tra fou artist, é s’ègèdj da lè muzik, mè ausi da l’èkritur ou bé lé-z-ar po lé-z-ey.

« O slo d’midi, él i Nino Ferrer, Toulouse é ètu tchantay pa Nougaro, lè Bretagne é lé Breto, è o lvan slo ? Djé vlay monntrè k’él i ausi dé-z-èspri », retch è choryan CharlÉlie Couture, d’sè fot èko kruz wè. Èko, é n awou èsè d’oyi èk sna valou tsu sè katray. Da lè tchanso « Ode à l’Est », é pal dé djan-la ké « manyo ausi bé lo kretch k’lé chnéts ». Èn aubil imèdj po konpar lo pèyi d’auwréy-la, vark lé djang so putauw wadang po rauw. « È maujo, an djau : té pu éyt inn artist do moma k’té kèz d’bzañ auchtang k’inn auwréy », sé sové téy. Artist èvèrsyou, é séy lè konsiñ-la è lè lat. È é n’sé pe mi è prakè è veyd è è débergauyi. Dang ké d’prakè, é pra lo ta dé chwèzi sé mo, bot sè pansé an-n-ordr è lvan lé-z-ey dwa lo su, ré po l’èbroyi. Tsu sla, nak po latchi inn skrè, é retch ko, poèt : « Lo lvan slo s’n’a mi mèk lo lvan slo dè France, s’a ausi toula k’lo slo lev ».

Poch èko sanndj d’Amérik

Kat l’artist dé Nancy pal d’so djèn ta, él i dé-z-imèdj dé poch, dé kolonni d’vakans èko d’vizit dé grot dzo tyèr lé fi d’smèyn ké chtriso fu d’sè mémwèr… « S’a da lè katray-la k’j’m’è bati, k’dj’è fodji mo karaktèr, mè dj’è èvu lo défèñ d’nalè vèr auter ley, d’kasè èvod èn skéy faso dé n’mi boudji », konfi téy. Sprèyan lè libèrté, é sé ès dé fou d’éyt surtou rknu nak tchantou. Él èym pu tchi sé namè nak inn artist « d’trobé d’faso », ké s’èprov è lè pèyntur, l’èkritur, lo portrè, lè muzik… Lè rétchas-la, él lè trov é-z-États-Unis, è New York, var k’él èvé vikè so sanndj amérikèñ do ta d’kîz ang. Fransè, é dvé mèym Amérikèñ. Mè é rvé, ko pu k’dégotè pa lè politik do Prézidang Donald Trump.

Mèym mi smoy

Ènda 2017, é vik è Pèri, da èn dmourans toutnat èkat lè gar… do lvan slo bé sur ! L’artist é wadè dé fo lyo èvo lè tyèr var k’él é vnu o mond, mèym sé s’n’a pu èvo sè famil._ « No n’o jamè ètu èn grand famil, è kat mé para o meri, tchèki é nalè d’so kotè… »_ retch téy sna nè dir dét pu. Él é toukou èn ptit maujo o slo d’midi è Nancy, è él èym d’s’i rannd kat él é do ta è lo défèñ d’ « botè sè téyt o wach ». Él èym bé ped so rèwa chkè lo bou do bou dé bauw èko dé-z-arb… « Sa èmonn èn form dé poézi », rmark téy.

Jamè chtèñ, CharlÉlie pot fyèrma lo na d’so dèréy albom « Même pas sommeil ». È swasant tra-z-ang, séy ké èkri è ké konpoz dmour dbou, è é n’é ko mi di so dèréy mo. L’ènay-si, da lé mèym moma k’so disk ech, é sinn lo liv « La mécanique du ciel », inn liv dé « poézi ké n’so mi d’tchantè », èkri annter Nancy, Épinal, New york èko Pèri. Déchkè lo dèréy mou, lé permonnou do pyèjan por dé Sète admiran ausi « Passages », èn èkspozisyo d’sé pèyntur. Él a da l’idé d’nè perzanntè dou-z-aut o hau d’l’ènay-si.

Mè s’a tsu lè sèn k’é latch, lé moma-si, tortot sé foch, è da lé koulis kat él èvans tsu so novéy roman… So krédau, vo l’èrau surma hapè : dmourè pa d’fu d’l’èkotumans !

https://www.charlelie.com/



CharlÉlie - l'Ode à l'Est